Vijftien jaar jong was Mary-Louise Highfill-Shields toen half oktober 1943 Amerikaanse luchtmachtofficieren bij haar ouders  in Forsyth County North-Carolina aanbelden om te vertellen dat hun oudste zoon Robah (24 jaar, roepnaam Clay) was  gesneuveld. “Mijn vader heeft daarna nooit over Clay kunnen spreken”, zegt ze nu.

Clay’s vliegtuig, een B-17 bommenwerper, vanuit Engeland met 292 andere kisten op weg naar een fabriekscomplex in Schweinfurt, was geraakt door een Duitse raket van een JU-88 jachtvliegtuig en crashte in een weiland in het Limburgse Beek. Zes bemanningsleden wisten zich tijdig met hun parachute te redden en overleefden ook het krijgsgevangenenkamp. Vier anderen, onder wie gezagvoegder eerste lt. Vernon K. Cole, kwamen om. Zij werden door de Duitsers met militaire eer begraven aan de Tongerseweg in Maastricht. De Luftwaffe ging respectvoller om met gesneuvelde vijanden dan andere Duitse legereenheden. Zeker zolang de Amerikanen geen steden maar alleen militaire objecten aanvielen. Twee van de vier gesneuvelden werden na de oorlog naar de USA gerepatrieerd, twee werden in Margraten herbegraven.

De bommenwerpers waren in slecht weer vanuit Engeland gestart. Ruim dertig toestellen moesten terug naar de basis door technische problemen. Er was door de mist ook geen bescherming door een jagers-escorte mogelijk. Behalve de B-17 van de Cole-crew werden nog vijftig andere bommenwerpers door Duitse jagers en afweergeschut neergehaald. Vrijdag 13 oktober waren vijf leden van de familie Shields op de Amerikaanse begraafplaats in Margraten, waar radio-operator sgt. Clay Shields rust in vak H, rij 14 graf 16. Niet ver van zijn strijdmakker sgt. Fred Zumpf (vak B, rij 20, graf 28) die rechter rompschutter in de B-17 was.

Clay hielp, vlak voordat het vliegtuig ontplofte, nog een kameraad die met zijn parachutebanden verstrikt was bij de deur waaruit hij moest springen. Mary-Louise was al eerder in Margraten, zo’n vijftien jaar geleden, anoniem. Nu was haar bezoek bekend en werd zij, met haar neven en nichten, met alle égards ontvangen door de staf van de Begraafplaats en door de adoptanten Wil en Jackie Heijnen uit Herkenrade-Sint Geertruid. Het werd een emotioneel bezoek, want de Amerikanen waren zeer ontroerd door de zorg die, na ruim zeventig jaar, nog steeds aan het graf van Clay en al die 8300 andere soldaten in Margraten besteed wordt, ook door de duizenden adoptanten.

De Shields kwamen die vrijdag niet alleen voor het bezoek aan het graf van Clay en Fred, maar ook waren zij de volgende dag eregasten in Beek bij de onthulling van een monument aan de Bourgognestraat. Dat gedenkteken, ontworpen door Studio Pas architecten, laat een verdiept silhouet van een B-17 zien, spanwijdte 24 meter en bijna even lang. Op een corten-stalen plaat aan de rand van een vleugel is de tekst te lezen ‘vrijheid is niet vanzelfsprekend’. Het monument kwam er op initiatief van Roy Göttgens van de Stichting Dodenherdenking Beek. Op de website van de Heemkundevereniging Beek is een uitvoerig verhaal te lezen over de fatale vlucht van de B-17 van de Cole-crew. Klik hier voor dit verhaal.